Schrappen kennistoets bij verhoging hypotheek en belang consument

Eind vorig jaar schreef de minster van Binnenlandse Zaken in een brief aan de Tweede Kamer dat de verplichte kennis- en ervaringstoets verdwijnt als een hypotheek zonder tussenkomst van een adviseur wordt verhoogd. Doelstelling hiervan is dat hij hoopt dat aanbieders vaker rechtstreeks execution only aan gaan bieden en het financieren van verduurzamingsmaatregelen daardoor gemakkelijker mogelijk worden.
Diverse marktpartijen vinden dit een zeer ongewenste ontwikkeling. Hieronder geven wij u onze visie.

Doelstelling van de kennis- en ervaringstoets
Een hypotheek afsluiten heeft altijd gevolgen voor de financiële situatie van de consument. De kennis- en ervaringstoets heeft als doelstelling dat de consument kan inschatten of deze voldoende kennis en ervaring heeft met het betreffende product en de daaraan verbonden risico’s om zelf de juiste keuzes te kunnen maken.

Ook verduurzaming betekent een verandering in de lasten
Als we kijken naar deze doelstelling dan moeten we concluderen dat ook een verhoging van de hypotheek voor een investering in verduurzaming gevolgen heeft voor financiële lasten. Met de financiële lasten bedoelen we dan de financiële lasten in zijn geheel. Immers door verduurzaming kan er ook een besparing op bepaalde financiële lasten worden gerealiseerd. De totale financiële lasten kunnen verhogen maar ook verlagen.

Financieel advies blijft essentieel
Ons inziens is de noodzaak van goed financieel advies bij verduurzaming dan ook zeker aanwezig. Belangrijk daarbij is dat de adviseur in zijn advies dan ook echt een goede weergave geeft van alle inkomsten en uitgaven (Nibud) om zo het daadwerkelijke verschil in lasten van deze investering duidelijk te maken. Mede ook omdat de consument een verplichting aangaat voor een lange termijn en ook vaak een lange terugverdientijd.

Voor u als adviseur betekent dit wellicht dat u zich meer zult moeten verdiepen in de diverse verduurzamingsmaatregelen en wat deze (kunnen) betekenen voor de consument. Inmiddels worden hiervoor al diverse opleidingen aangeboden.

Onze visie
Ophrys vindt het ongewenst dat de kennis- en ervaringstoets verdwijnt bij verhoging van de hypotheek zonder tussenkomst van de adviseur. Met ogenschijnlijk als enig doel het stimuleren van verduurzamingsmaatregelen.

De consument verliest hiermee weer een stuk noodzakelijke bescherming op financieel gebied en de adviseur wordt hiermee weer buitenspel gezet. Weliswaar moet de aanbieder altijd toetsen op de wettelijke leennorm, maar de AFM heeft in het verleden duidelijk aangegeven dat deze wettelijke leennorm is gebaseerd op gemiddelde budgetten van één huishoudtype, een tweepersoonshuishouden zonder kinderen. In september vorig jaar noemden de AFM en DNB het, in hun reactie op de Wijzigingsregeling hypothecair krediet 2020, nog zorgelijk dat sommige huishoudtypen negatieve buffers overhouden bij een maximale financieringslast op basis van de huidige wettelijke leennorm.

Ons advies is daarom ook om goed in gesprek te blijven met uw klanten en ze zeker te motiveren tot verduurzamingsmaatregelen, maar benadruk ook de noodzaak van goed financieel advies hierin.