Invoering Richtlijn Hypotheken - Deel 2

Op 21 maart aanstaande moet de nieuwe Richtlijn Hypotheken zijn ingevoerd in de Nederlandse wetgeving. De richtlijn is primair bedoeld voor hypotheken voor woningen van de consument. Deze richtlijn heeft twee belangrijke doelstellingen.

• Bevorderen van een goed functionerende interne markt voor kredietovereenkomsten. Aanbieders moeten hypotheken kunnen aanbieden in elke lidstaat, en consumenten moeten een hypotheek kunnen afsluiten bij aanbieders uit elke lidstaat.
• Het ontwikkelen van een hoog en gelijkwaardig niveau van consumentenbescherming. Dit is extra belangrijk indien aanbieders, adviseurs, bemiddelaars en consumenten uit verschillende lidstaten met elkaar een relatie aangaan.

In de afgelopen jaren zijn al veel verplichtingen die nu in de Richtlijn Hypotheken staan verwerkt in de Nederlandse wetgeving. Voor financieel dienstverleners zal de impact van veel bepalingen dan ook beperkt blijven. Voor aanbieders is de impact van de Richtlijn Hypotheken groter, omdat ervoor wordt gekozen om de consument sterker te beschermen.

De komende weken behandelen we de elementen uit de Richtlijn Hypotheken die voor u als financieel dienstverlener belangrijk zijn. In dit tweede deel:

• Vervroegde aflossing
• Gedwongen verkoop

Vervroegde aflossing
Met de invoering van de nieuwe Richtlijn Hypotheken krijgen consumenten het recht om de hypotheek geheel of gedeeltelijk vervroegd af te lossen. De consument heeft in geval van vervroegde aflossing recht op een vermindering van de totale kredietkosten, zijnde de resterende rente en de aflossing van het restant van de hoofdsom.

Voorts mag de aanbieder slechts in beperkte mate beperkingen opleggen aan de consument die gebruik wil maken van zijn recht om vervroegd af te lossen. In de wet zijn genoemd:

• Aflossing alleen op bepaalde dagen. Bijvoorbeeld op de normale aflossings- of rentebetalingsdag. 
• Met inachtneming van een bepaalde termijn. Bijvoorbeeld een maand na aankondiging van het voornemen door de consument. 
• Vanaf een bepaald minimumbedrag. Bijvoorbeeld een bedrag van € 100,- of een veelvoud daarvan.
• Na het betalen van een vergoeding.

Deze vergoeding moet dan voldoen aan de volgende criteria:

• Het moet gaan om een eerlijke en objectief verantwoorde vergoeding voor de kosten van de geldverstrekker die rechtstreeks verbonden zijn aan de vervroegde aflossing.
• De hoogte van de vergoeding die aan de consument in rekening wordt gebracht mag het door de geldverstrekker geleden nadeel niet overschrijden.
• Aan de consument die gebruik wil maken van zijn recht om vervroegd af te lossen mag geen boete worden opgelegd.

Bij het berekenen van het objectieve nadeel dat de geldverstrekker heeft door de vervroegde aflossing mag dus niet het deel worden meegenomen dat de consument conform de overeenkomst vervroegd mag aflossen.

Deze regeling voor vervroegde aflossing gaat in op hypotheken die worden afgesloten vanaf 21 maart aanstaande. Voor bestaande hypotheken geldt deze nieuwe regeling niet.

Gedwongen verkoop
De Richtlijn Hypotheken beoogt consumenten te beschermen tegen gedwongen verkoop van hun woning bij achterstallige betalingen.
Kern van de Richtlijn is dat gedwongen verkoop pas mag plaatsvinden indien minder vergaande oplossingen niet meer voorhanden zijn, en dat de aanbieder niet meer kosten in rekening mag brengen dan de werkelijke schade die de geldverstrekker heeft geleden als gevolg van het niet nakomen van de betalingsverplichtingen door de consument.

Kort samengevat krijgt de aanbieder met drie verplichtingen te maken:

• De aanbieder dient te borgen dat een consument die zijn uit de hypotheek voortvloeiende verplichtingen niet nakomt, zorgvuldig wordt behandeld.
• De aanbieder mag de consument in het kader van het niet nakomen van zijn verplichtingen geen hogere kosten in rekening brengen dan de aanbieder zelf heeft als gevolg van dit niet nakomen. 
• Indien de opbrengst uit de gedwongen verkoop van de woning onvoldoende oplevert om de verplichtingen uit de hypotheekovereenkomst na te komen, dient de aanbieder de consument een redelijke regeling aan te bieden ten behoeve van de afbetaling van het resterende krediet.

Van de aanbieder wordt in dit kader verwacht dat:

• Deze (vooraf) procedures vastlegt voor situaties waarin consumenten hun betalingsverplichtingen niet nakomen.
• De consument voldoende tijd moet worden gegund om alsnog tot nakoming over te gaan.
• Alle procedures rondom gedwongen verkoop erop gericht moeten zijn een zo optimaal mogelijke prijs te behalen.
• Een klant niet door middel van een volmacht gedwongen mag worden in te stemmen met onderhandse verkoop van zijn woning als hierdoor een lagere dan mogelijke prijs kan worden gerealiseerd.

Indien de aanbieder aan de consument hogere kosten dan de wettelijke rente in rekening wil brengen, heeft de aanbieder de bewijslast dat de werkelijke kosten hoger zijn geweest dan de wettelijke rente is.

Deze regeling voor gedwongen verkoop geldt vanaf 21 maart aanstaande voor alle hypotheken, dus ook voor reeds bestaande hypotheken.

Mocht u vragen hebben over de invoering van de Richtlijn Hypotheken voor uw adviespraktijk neem dan contact op met ons kantoor op telefoonnummer 0492-344988 of middels het contactformulier.

In het volgende deel lichten we de volgende onderdelen toe:

• Actuele ontwikkelingen
• Beroepsaansprakelijkheid
• Vakbekwaamheid